Methotrexate Pfizer

Lyf til ónæmisbælingar | Verðflokkur: G | Lyfseðilsskylt

Virkt innihaldsefni: Metótrexat

Markaðsleyfishafi: Pfizer

Metótrexat tilheyrir flokki efna sem koma í veg fyrir myndun eða nýtingu ýmissa lífsnauðsynlegra efna í frumum. Metótrexat hindrar myndun fólínsýru í frumum, en fólínsýra er nauðsynleg fyrir nýmyndun erfðaefnis. Áhrif metótrexats eru mest þar sem frumuskipting er hvað örust, eins og í illkynja æxlisfrumum, beinmerg, fósturfrumum, húðfrumum og í slímhúð meltingarfæra. Þessir eiginleikar metótrexats eru nýttir í meðferð á ýmsum tegundum krabbameina. Metótrexat er einnig notað við iktsýki, en verkunarmáti lyfsins gegn bólgusjúkdómum er ekki að fullu þekktur. Þegar metótrexat er notað í stórum skömmtum er hægt að gefa afbrigði af fólínsýru með lyfinu til að draga úr eiturverkunum þess. Heilbrigðar frumur nýta fólínsýruna betur en krabbameinsfrumur. Þeir sem þjást af skemmdum í lifur, nýrum eða beinmerg, hafa alvarlegan lungnasjúkdóm eða neyta áfengis í óhófi eiga ekki að nota lyfið.

Notkun á lyfi

Lyfjaform:
Töflur til inntöku.

Venjulegar skammtastærðir:
7,5-15 mg í senn einu sinni í viku. Töflurnar takist inn 1 klst. fyrir eða 2 klst. eftir máltíð.

Hversu langur tími líður uns verkun kemur fram:
Áhrif á beinmerg: 7-10 dagar. Áhrif á iktsýki: 3-6 vikur.

Verkunartími:
Áhrif á beinmerg vara í 7-14 daga eftir stöðuga töku lyfsins.

Þörf á að breyta mataræði meðan lyfið er tekið:
Engin.

Geymsla:
Geymist í lokuðum umbúðum við stofuhita þar sem börn hvorki ná til né sjá.

Ef skammtur gleymist:
Taktu lyfið um leið og þú manst eftir því. Ef stutt er til næsta skammts skaltu sleppa þeim sem gleymdist og halda áfram að taka lyfið eins og venjulega. Ekki taka tvo skammta í einu.

Hvernig á að hætta töku lyfsins:
Ekki hætta töku lyfsins nema í samráði við lækni.

Ef tekinn er of stór skammtur:
Hafðu samband við lækni í öllum tilfellum.

Langtímanotkun:
Gjöf metótrexats í langan tíma og stórum skömmtum getur leitt til lifrarskemmda. Fylgjast þarf með lifrarstarfsemi. Fylgjast þarf með blóðhag, lifrar- og nýrnastarfsemi á meðan lyfið er notað.

Aukaverkanir

Tíðni aukaverkana er háð skammtastærð. Algengustu aukaverkanir lyfsins eru óþægindi í meltingarvegi, s.s. ógleði og magaverkir. Það getur valdið bandvefsmyndun í lungum. Ef vart verður við þurran hósta eða önnur slík óþægindi skal hafa samband við lækni strax.

Aukaverkun Tíðni Leitið til læknis vegna einkenna Leitaðu strax til læknis Hættu strax töku lyfs
Algeng >1% Sjaldgæf <1% Ekki þekkt Sem eru alvarleg Í öllum tilvikum    
Gula          
Hárlos          
Höfuðverkur, svimi          
Lystarleysi          
Ógleði, uppköst, niðurgangur          
Svartar eða blóðugar hægðir, blóð í þvagi        
Sýkingar          
Útbrot, kláði, bjúgur og öndunarerfiðleikar      
Verkur í fótum, nára eða fyrir brjósti        
Þvagtregða        

Milliverkanir

Sjá öll lyf sem geta haft áhrif á

Má ekki nota með

Getur haft áhrif á

Varúð

Læknir sem ávísar lyfinu þarf að vita hvort
  • grunur leiki á um þungun eða að þú sért með barn á brjósti
  • þú sért með blóðsjúkdóm
  • þú sért með langvarandi lifrar- eða nýrnasjúkdóm
  • þú sért með lungnasjúkdóm
  • þú sért með ofnæmi fyrir virka efninu eða einhverju hjálparefnanna
  • þú sért með sykursýki
  • þú takir einhver önnur lyf

Meðganga:
Lyfið eykur líkur á fósturskaða sé það notað á meðgöngu.

Brjóstagjöf:
Lyfið berst í brjóstamjólk og getur haft áhrif á barnið.

Börn:
Lyfið er ekki ætlað börnum.

Eldra fólk:
Minni skammtar eru oft notaðir.

Akstur:
Lyfið getur valdið svima og þar með haft áhrif á aksturshæfni. Ekki aka bíl fyrr en reynsla er komin á það hvaða áhrif lyfið hefur.

Áfengi:
Eykur líkur á lifrarskaða. Æskilegt er að halda áfengisneyslu í lágmarki meðan lyfið er tekið.

Íþróttir:
Leyft við æfingar og í keppni.

Nánari upplýsingar

Nánari upplýsingar um lyfið er að finna í SPC texta og í fylgiseðli lyfsins, sem má finna á heimasíðu Sérlyfjaskrá. Ef upplýsingar hér stangast á við þær upplýsingar ber að fara eftir SPC texta lyfsins og/eða fylgiseðli.